घामका पाइलाहरुः ध. च. गोतामे
निद्रा बिउझियो । ठीक यसैबेला हिजो बिहान पनि रेलको तीखो सुसेलीले उसको निद्रा बिउँझाएको थियो । धर्मशाला, रेल–स्टेसनभन्दा टाढा भए पनि रेलको लीकभन्दा टाढा छैन । दीक्षणबाट आउने रेल गुमटीनिरको आउटर सिग्नलनजीक पुग्नासाथ यसै गरी नित्य, नबिराई चीत्कार गर्छ । यस बखत विहानको ठीक साढे चार बजेको हुन्छ । पुराना नेपाली साहित्यका किताबहरु पढ्ने क्रममा आजभन्दा करीब २ वर्ष अघि घामका पाइलाहरु मगाएको थिएँ । चल्तिका पुस्तकहरु पढ्ने क्रममा यो पुस्तक भने अलि पछि परेको थियो । धेरै पटक पढ्ने प्रयास गर्दा पनि पुरै पढेर भ्याउन गाह्रो भएको थियो । यसपाली जसरी भए पनि सक्ने भनेर थालेको थिएँ । सिध्याउँदा नेपाली साहित्यको अर्को लुकेको पाटो हेर्न पाएको अनुभुति भयो । विशेष गरी नेपालमा रेल यातायातको विकासको इतिहासलाई समेटेर लेखिएको यो पुस्तकमा त्यसैसँगको फेरिँदै गएको समाजको चित्र समेत पढ्न पाइन्छ । २०३५ सालको मदन पुरस्कार प्राप्त यो कृतिमा प्रथम विश्वयुद्ध सकिएपछि र द्वितीय विश्वयुद्ध सुरुहुनु भन्दा पहिलेको समयावधीलाई समेटिएको छ । त्यो भनेको देशमा प्रजातन्त्र आउनु पूर्वको समय हो । यसलाई अघिल्लो शताब्दिको कथा भ...
