Posts

Showing posts from July, 2018

विपीको स्वेतभैरवीः मधेस र इतिहास बोकेको साहित्यिक कृति

Image
विपीका उपन्यासहरु विद्यालयमा पढ्दै गर्दा र कति क्याम्पस स्तरमा पुगेपछि पढेर भ्याएको थिएँ । कथाहरुमा एक रात र दोषी चश्मा पाठ्यक्रममै समावेश भएकाले पढिएको थियो । त्यसका अलावा धेरथोर अन्य पनि पढिएका थिए तर श्वेतभैरवी कथा संग्रह कसो कसो छुटेको थियो । श्वेतभैरवी पढेसँगै विपीका रचनामा अर्को कथासंग्रह दोषी चश्मा बाहेक सबै पढेर भ्याइयो । हिटलर र यहुदी त दोश्रो पटक सम्म पढेँ । के चाहिँ हुँदो रहेछ भने पहिलो पटक पढ्दा नबुझिएका धेरै कुरा दोश्रो पठनमा बुझिँदो रहेछ । त्यसमा आफूले त्यसबीच पाएको ज्ञानले पनि भूमिका निभाउँछ होला । नत्र श्वेतभैरवीकै एक रातको यस पटकको अध्ययनले जुन तहसम्म मलाई उत्तेजित बनायो र रामप्रसाद राईको वृत्तचित्र सम्म पु¥यायो त्यो पहिलो पठनमा भएको थिएन । त्यस हिसाबले विपीका सबै कृतिहरु एक पटक फेरी पढ्ने हुटहुटी भने बढेर आएको छ । एक रातको कथावस्तुको बारेमा लेख्नु पूर्व त्यसको पृष्ठभूमीका बारेमा पनि केहि लेख्न जरुरी ठान्दछु । सायद यो पृष्ठभूमीले एक रात कथालाई अझ महत्वपूर्ण बनाइ दिन्छ । राजा, राणा र कांग्रेसको दिल्ली सम्झौताबाट त्यतिबेलाका कांग्रेसका जनमुक्ति मोर्चाका रामप्रसाद...

पहेँलो गुलाफ: प्रेमा शाह

Image
प्रेमा शाह मनपर्ने अभिनेत्री जल शाहकी आमा भनेर उनको लेखन प्रति निकै अघि देखि रूचि थियो । त्यो भनेको १६-१७ वर्ष अघि आठ-नौ कक्षामा पढ्दा भनेको हो । फेरी उनी पनि विपी जस्तै यौन मनोविज्ञानमा कलम चलाउने भन्ने विवरण साहित्यकार परिचयार्थ प्रज्ञा प्रतिष्ठानले छापेको एक पुस्तकमा भेटेको थिएॅ । त्यसले झन् उनको साहित्य प्रतिको रूचि झन् बढाएको थियो ।  उनको कृति भने पढ्न पाएको थिएन । पछि नगरकोटीको अक्षरगंजमा पहेंलो गुलाफ को चर्चा पढेपछि सो पुस्तक पढ्ने लालसा फेरि बौरिएको थियो । पहेंलो गुलाफ(२०२३), विषयान्तर(२०२८) र मम्मी(२०४०) गरेर शाहका तीन कृतिलाई एकमा गाभेर रत्न पुस्तकले निकालेको रहेछ । शिव नेपालबाट आउने खबर पाउने बित्तिकै अनुराधा र पहेंलो गुलाफको ईक्षा सुनाएॅ । उनले पहेॅलो गुलाफ पाएछन् । त्यसरी पहेंलो गुलाफ हात पर्यो ।  मने एक्कासी उठ्याे । हातकाे पेटीले उसले पातलीलार्इ सटासट हिर्काउन थाल्याे । पातली रन्थनिर्इ, उसकाे अहङ्कार पेटीकाे चुटार्इसित दुख्ने भएर अायाे । उसले अगाडिकाे बाँसकाे ढुङ्ग्राे उठाएर मनेलार्इ हिर्कार्इ । मने झन् जङ्गिएर पातलीलार्इ जता पायाे उतै पेटील...